Die Nylrivier

Die kampvuur knetter helder vonke in die lug in terwyl ’n paar nagapies blinkoog die kameeldoring se takke versier. Vier seuns van so 16 jaar en Oom Willem sit gemaklik om die vuur met bekers koffie. Agter hulle bruis die rivier verby, op pad na die wildtuin. “Het Oupa ook as kind gaan visvang?” vra klein Willem, wetend dat sy oupa ’n goeie storie kan vertel. Nie dat hy altyd by die waarheid bly nie, maar hoekom ’n goeie storie beneuk terwille van ’n paar feite? Oom Willem stop sy pyp, kry ’n mooi kooltjie aan die brand en blaas ’n paar kringe rook die lug in voordat hy antwoord. “Ja, ou seun, maar toe het ons dit nie so gemaklik gehad soos julle nie, word mos oral rond gery, selfs tot na die viswaters soos nou. Luiaards.” Maar ’n skewe glimlag toon dat hy niks kwaad daarmee bedoel nie en hy vat nog ’n trek aan die pyp voordat hy voortgaan. “Ek het mos op Naboomspruit groot geword, daar in graad een begin en 12 jaar later daar gematrikuleer. Dit was die mooiste tyd van my lewe,” en die twee ou oë tuur diep in die verlede in. “Die Nylrivier loop mos net oos van die dorp verby, so drie kilometer van die dorp af. Destyds het dit gereeld in die reën seisoen afgekom en het ons byna elke naweek in een van die poele lyn natgemaak. Babers en kurpers was volop en natuurlik ook die lastige klein silwer vissies. “Ene oom Ghelpin het een van die Nylplase gehad waarop daar ’n hele paar natuurlike damme of spoelgate was. Dit was ons bestemming en ons het die ses kilometer daarheen blymoedig te voet aangepak. Geen duur visstokke en katrolle nie; dit was vir die rykes en van hulle was daar baie min op Naboom. Nee, net ’n stuk messellyn en ’n paar hoeke en ’n kurkprop as dobbertjie. Geen skepnet of houtnet nie. Ons het die vis eenvoudig uitgesleep en die lyn deur die kiewe geryg en in die water gelos tot ons huis toe gegaan het. “Brood of voëltjies wat ons met die telefoondrade dood geskok het, was die aas. Die telefoon draad storie was redelik gevaarlik, maar ons het ons nie juis daaroor bekommer nie.” “Ons het gewag totdat ’n paar voëls op een van die drade gaan sit het, dan het ons teen die paal opgeklim tot bo, so ver as moontlik uitgeleun, die draad na onder getrek en dit skielik gelos. Die golwende reaksie wat met die draad af gevolg het, het die voël dan onder sy pens geslaan en die slag dit dood van die draad af laat val. “Dit was ’n gevaarlike speletjie, het ons tot ons nadeel uitgevind. Nie alleen kon jy jou dood val nie, maar as iemand op daardie tydstip die slinger van die ou telefone gedraai het, het dit ’n skokkende elektriese stroom deur die draad gestuur. “Een van ons, ou Ruspe, het hom byna disnis geval toe hy die draad mooi styf vas gevat het en iemand die slinger gedraai het. Hy het alles laat los en met ’n benoude gil na benede gestort. Gelukkig was die Nyl in vloed en het hy in die vlak water langs die telefoonpaal beland. Hy het sy wind uitval maar was verder ongedeerd. “Dieselfde Ruspe was ’n ongeluksvoël. As iets moes gebeur, dan het dit met hom gebeur. Soos toe ons een dag langs een van die kuile gesit het, wagtend op die vis om te byt. Skielik was daar ’n groot likkewaan uit die lang gras op pad na die watergat toe. “Ruspe het so ’n fyn, lang en benoude gil gegee, gedink dit was ’n krokodil wat hom wou gryp. Hy het so hande-viervoet, steeds gillende van die likkewaan probeer vlug. “In sy haas het hy hom met sy rigting misgis en is hy en die likkewaan die poel in. Ruspe was seker dat hy deur die “krokodil” opgevreet sou word en was skaars in toe was hy steeds gillende op die wal. Van die ouens het daarna met smaak vertel dat Ruspe op die water gehardloop het en dat sy klere glad nie eers nat was nie, behalwe so ’n verdagte nat kol voor aan sy broek. Daarna is daarvan beheer dat hy sowat ’n kilometer van die poel af eers tot stilstand gekom het.”