Om Mee Af te Sluit

Steeds sien ek hom wiegend in sy ou rystoel op die stoep. Wiegend op die mat van die krakende ou rystoel; pyp in die mond en sy oë niks siende gerig op ’n ver af donker wolk met beloftes van reën. Hy’s reeds jare dood, maar sy beeld sal altyd by my bly. Dis snaaks dat ek nou aan hom dink terwyl ek hier by Oom Jan se plaasdam onder ’n wilger sit en visvang. As kind het ons op ’n stukkie grond langs Oom Jan se plaas gebly en het Pa my hier geleer hoe om ’n vislyn te knoop, ’n wriemelende wurm aan die hoek te sit en (die grootste van alles) stil te sit en geduldig te wees. Hier het ons naweke en tydens skoolvakansies as ’n manne span teen ma en my susters saam gespan en by die dam kon ontspan. Nie juis baie kurpers of babers huis toe gevat nie, maar die rus van die natuur in die nabye veiligheid van my vader geniet. Geweet dat hy my sal beskerm, dat hy my altyd sal lief hê en na my sal luister as ek oneindige vrae vra. Hier het hy my baie dinge probeer leer, maar soos alle jong seuns het ek slegs met ’n halwe oor geluister en is ek vandag spyt dat ek nie meer ag geslaan het as hy van die voorgeslagte vertel het nie. Die viswaters was nie net ontspanning nie maar ook ’n klaskamer waar pa sy wyshede en ons familie se geskiedkundige agtergrond aan my wou oordra. Destyds was daar nie eintlik moderne visgerei beskikbaar nie en het ons van wit boulyn en ’n bamboes stok gebruik gemaak. Daar was geen ogies op die stok nie en die lyn is slegs aan die punt van die stok vasgemaak. Ons het van ’n dobbertjie gebruik gemaak om ons te waarsku as die vis byt. Die dobbertjie was gewoonlik ’n kurkprop wat ons van een van ma se bottels af gegaps het. Sprinkane en mieliepap wat reeds die vorige aand voorberei is, was die algemene aas en hoeke was ’n kosbare skat wat versigtig bewaar is. Erdwurms was natuurlik ’n gewilde aas en ons het behoorlik die waterkant omgedolwe om hulle op te spoor. Die ou mense het ’n natuurlike aanvoeling vir die natuur gehad en het geweet as jou skaduwee op die water val, jy geen vis sal vang nie. So afhangend van watse oewer ons op gesit het, het ons altyd so gesit dat ons skaduwees nooit op die water val nie. My pa het ook die gewoonte gehad om die wriemelende erdwurm op sy hand palm te sit en met die ander hand dood te slaan voor dat hy dit aan die hoek gesit het. Daar was geen katrol om te sing nie en sodra daardie kurk dobbertjie onder die water ingetrek is, het jy vas geslaan en eenvoudig die vis uit die water gesleep. Een voordeel was dat ons nooit kraaineste gehad het om mee te swoeg nie. Die enigste nadeel was dat jy nie die lyn diep kon ingooi nie. Ons het destyds net kurpers en babers gevang, met so nou en dan ’n paling tussenin. Die eerste paling wat ek gevang het, het behoorlik konsternasie veroorsaak want ek het gillende van die (waterslang) af weg gehardloop en as my pa nie die bamboes stok gegryp het nie, was die paling met my stok terug in die water. Tot vandag toe hou ek glad nie van ’n paling nie; dit laat my te veel aan ’n slang dink. Manne, vat julle kinders saam na die viswater. Vir ’n kind is dit nie net ’n leerkurwe nie, maar dit bring julle as ’n gesin nader aan mekaar en bied aan jou kind ’n onvergeetlike oomblik wat hy later met heimwee en groot waardering sal onthou. Tot volgende maand, laat die katrolle sing.