Vlieërhengel 101

Deel 1 Jare terug het ek geweet van vlieërhengel maar regtig nooit daarin belang gestel nie omrede ek gedink het dis ’n ingewikkelde manier van hengel, naamlik die aas en die vlieër op dieselfde lyn te hengel, en wat as die wind in die verkeerde rigting waai? Ek het dit egter al ’n hele paar jare toegepas en het heelwat besonderse visse geland. Gedurende een van my sessies by Mazeppabaai het ek erg frustrerend geraak omdat die wind die golwe te groot gemaak het en dus het die sinkers die heeltyd los gespoel. Elke keer as die sinker los spoel gaan sit die lyn tussen die mossels vas en beskadig of die lyn of jy breek af. Ek sien toe twee manne daag daar op maar kom nie af op die oewer nie maar op ’n graskoppie so 100m agter ons bly staan. Nie lank nie of die een begin om ’n vlieër aanmekaar te sit en stuur dit uit in die sterk noord-weste wind wat sterk gewaai het. Hulle haak aas, en daar gaan ’n groot, heel bonito die see in. Ek was geskok. Hier sukkel ons die heeldag om klein aas op 100m uit te hou, sonder veel sukses, terwyl hulle ’n groot aas 200m binne oomblikke sonder enige sukkel uitstuur. Met een harde kap val die aas in die see en binne 15 minute is hulle aan met ’n haai, maar verloor dit na ’n goeie baklei reg voor die eiland se punt as gevolg van massiewe golwe wat oor die punt rol. My gidse, Zola en Freedom, besig om my te help om ’n groot aas uit te sit met die vlieër. Tunakop en heel seekat kombinasie. My eerste haai op vlieër gevang met ’n heel seekat as aas. Dit was die eerste keer dat ek dié manier van vlieërhengel beskou het, en terug by die huis het ek dadelik meer inligting ingewin oor vlieërs en vlieërhengel. Ek het baie inligting van oorsese lande gekry waar hulle die vlieërs uitsit met die aas wat onder hang. Van die lyne stuur hulle oor die 1km uit en sit 30 of meer hoeke op, maar dit was nie die tipe vlieërhengel wat ek wou doen nie. Na nog navorsing kom ek toe af op ’n plaaslike maatskappy wat vlieërs spesifiek ontwerp en vervaardig vir seehengel. Hul maak gebruik van twee vlieërs – een wat ontwerp is om die lyn uit te neem en dan ook ’n “Ferry” vlieër wat klein ase of sinkers kan uitvat tot by die ander vlieër wat die aas of sinker outomaties laat val en self terug kom. Wat die vlieër ook uniek maak is dat dit ontwerp is om redelik aggressief teen die wind in te vlieg wat beteken dat jy vir meer dae, op meer plekke vir langer jou lyne kan invat. Hoe dit werk: jy gebruik ’n aparte stok om die vlieër uit te neem, en as dit tussen 50m na 250m uit is, (afhangend van die sterkte van die wind), word ’n “Dropper Clip” (release clip), van hul eie ontwerp, op die geplaas sodat jy nie die lyn hoef te sny. Ek vang nou nog met niks anders as met daardie dropper clip nie. Aan die dropper clip sit jy dan jou strop vas wat op jou gewone hengelstok is. Al wat jy doen is om skiet te gee met al twee. Jy gee geleidelik skiet en die aas gaan uit tot waar jy dink jou aas agter die agterste branders is, of so ver uit as wat jy kans voor sien (ons het al ase tot op 800m uitgesit!). As jy jou aas wil laat val hou jy die vlieërstok se katrol vas sodat die wind dit baie styf trek. Daarna kap jy met die hengelstok so paar keer hard en as jy alles reg gedoen het, behoort die strop los te kom. Die kap beweging is genoeg om jou aas te laat los van die “dropper clip” en jou aas val dan tot binne in die see. Die vlieër skiet op en al wat jy doen is om dit dan geleidelik in te bring tot by die dropper clip waaraan jy jou volgende hengelstok kan haak en uitvat. Dit klink alles baie goed op papier maar daar is wel ander probleme wat ek ondervind het met vlieërhengel in die algemeen. ’n Sterk visvang vlieër kan jy baie meer in die wind indraai as ander vlieërs wat wel ’n besonderse eienskap is, maar wees versigtig om dit nie te veel te draai nie want dan raak dit onstabiel en tuimel dan in die see. Dit is egter ’n probleem met alle vlieërs. Die ander “probleem” is dat dit baie sterk is. As die wind matig is en jy wil ’n groot aas uitsit is dit goed, maar as die wind sterk opsteek of al klaar redelik sterk is, is die vlieër net te sterk – dit het al my die lug ingetrek nadat ek ’n lyn uitgevat het. Ek is dus baie versigtig vir dié vlieër. Daar is nie een vlieër vir alle klimaat toestande nie - jy MOET meer as een grote en tipe vlieër hê. My vriend, Jacques Van de Ende wat my help om ’n heel geelstertkop as aas uit te sit van Shark point af by Mazeppa. Let op die strop vasgeheg aan Muller kite clip. NIE EEN VLIEER VIR ALLE TOESTANDE NIE Na my eerste ervaring met die vlieër, waar ek gelukkig genoeg was om ’n mooi bronshaai te vang, het ek besef dat een vlieër nie in alle toestande gebruik kan word nie. Hoe sagter die wind hoe groter moet die vlieër, en hoe harder die wind hoe kleiner moet die vlieër wees. Verskillende grootte vlieërs verseker jou dat jy heeldag kan hengel, so terug by die huis het ek verder ondersoek ingestel op wat daar nog plaaslik beskikbaar was en het op nog twee vervaardigers van vlieërs afgekom. Hulle vervaardig vlieërs vir kompetisies maar nie eintlik vir hengel nie, alhoewel ’n paar verskillende soorte vlieërs wat hulle vervaardig besonder goed werk vir die doel. Die belangrikste kriteria is dat die vlieër ’n enkel tou vlieër moet wees en dat dit sterk genoeg is om groot aas gemaklik uit te vat. Diè vlieërs kan ook redelik maklik in die wind ingedraai word deur middel van “tacking”, genoeg om redelik maklik lyne in te vat in verskillende wind toestande. DRIEHOEK VLIEËR EN VIERKANTIGE VLIEËRS Hoof vlieër en die Ferry vlieër wat gebruik kan word om aas na vlieër toe te vat. Voorbeeld van self gemaakte vierkantige vlieër. ’n Vlieër bottel wat gebruik word om die aas op ’n spesifieke diepte te hou as die tegniek gebruik word waar vlieër permanent in die lug bly. Ek het aan die begin sommer my eie vierkantige vlieërs gebou maar het gesukkel want hulle was moeilik om in die lug te kry en was ook in die lug onstabiel. Ek was toe baie gelukkig om ’n man met die naam Abe te ontmoet. Hy is van Middelburg en het my gekontak nadat hy my eerste berig gelees het oor my ervaring met vlieërhengel. Hy het aangebied om van hulp te wees aangesien hy ondervinding met vlieërhengel het - sy eerste hengel vlieër is reeds in 1972 gebou. Ek het ’n heerlike dag saam met hom deurgebring en meer geleer binne ’n paar ure as wat ek ooit oor jare langs die see sou leer. Hy het my vertel van die verskillende maniere om eetbare-, roof- en bodemvisse met vlieërs te jag. Ook oor die probleem met vierkantige vlieërs wat aanhou draai, die stert lengte en die “bridal” toue. Dis ook uiters belangrik om jou vlieër 100% vierkantig te kry anders is dit onstabiel in die lug. Ek is ook gewys hoe om maklik dit is om jou eie vlieër te bou met alledaagse materiaal. Dit sal ek in opvolg artikels verduidelik. Selfgemaakte, vierkantige vlieërs van verskillende groottes word gebruik om sy aas uit te neem en dan uit te bly terwyl die lyn uit is. Dit is bietjie meer moeite as hoe ek dit doen want daar is ’n merker bottel, vlaggies ensovoorts op die lyn maar die manier is besonder goed vir roofvisse wat in die boonste dele van die see jag. Hy teiken nie eintlik haaie soos ek nie. Sy teikenspesies is ‘couta, kingfish, wahoo en geelvintuna, en selfs marlyne en seilvisse. Sy manier van hengel bestaan uit 3 lyne, maar almal is op een groot katrol. Ek verduidelik: lyn #1 is die lyn van tussen 50m en 150m wat na die vlieër toe gaan. Aan die onderkant van die lyn is ’n groot 300kg swivel, en aan die anderkant van dié sterk swivel klip jy jou #2 lyn. Dié lyn kom van jou katrol af. Aan die einde bind jy ’n baie sterk 300kg clip-on swivel. Aan dieselfde 300kg swivel klip jy jou hengel voorslaglyn van 400 of 500-pond breekkrag, 15 tot 30m lank kan wees. Dit is nou lyn #3. Aan die onderkant van die voorslaglyn maak jy jou merkerbottel vas wat sal dien as jou merker en om jou aas op die regte diepte te hou. Aan die onderkant van die bottel kom jou 3m tot 5m staalstrop wat jy ook met ’n sterk clip-on-swivel vasmaak. Dit is jou hoekstrop. Dit is eintlik baie maklik om so te hengel. Dié manier van hengel het ook besliste voordele bo die manier wat ek hengel. Op my manier is my aas op een plek en dit is dit. Ek het geen manier om die aas te skuif na ’n ander plek toe nie. Op sy manier kan jy jou aas eers op 200m los, en as daar niks gebeur nie kan jy die aas dieper uitvat of nader bring tot jy die visse kry. Jy kan ook heen een weer op die strand beweeg en so ook baie meer water dek. Hy sit selfs kunsaas soos konaheads uit en sleep die kunsaas rond vir ander roofvis. Om na sy stories oor nog ander maniere van vlieërhengel te luister het my kop oop gemaak tot soveel moontlikhede. Wat hy op die Suidkus met sardientjie tyd doen is om ’n lepel honderde meters uit te vat tot agter die sardiens en dan dit tussen hulle in te bring. As ’n roofvis dit nie optel nie kap jy ’n sardientjie of twee vas en laat hulle dan net deur die skool val tot onder waar ander roofvis vir die dooies wag wat afdryf. Hy noem ook dat ’n vlieër ideaal is om ’n popper ver agter die duine uit te vat om die groot leervis te teiken wat daar in die oop water jag. Dit is veral waar die Ferry kites se waarde inkom - die groot vlieër is uit en al wat jy doen is om die lepel of popper met die Ferry kite in en uit te vat. Sy ander manier om groot bodemvisse met vlieërs te vang is om sy ase oor ’n rif uit te sit. Hy sny ’n gewone twee liter koeldrank bottel in die middel, dan bind hy so vyf hoeke op ’n lang lyn met ’n ‘twisted dropper loop’ knoop. Aan die onderkant sit hy ’n sinker en aan die bokant ’n swivel. Maak dan ’n klein gaatjie in die koeldrank bottel se dop en trek die swivel halfpad deur en plak dit goed vas. Haak dan die aas op elke hoek en rol die hele strop met aas en al op in die bottel. Al wat jy dan doen is om die bottel vol water te maak en die bottel te vries. Wanneer by die see aangekom, stuur die vlieër uit en haak die gevriesde bottel aan die onderkant van die dropper lyn. Soos die aas oor die rif uitgaan sal die ys ontvries en die aas sal mooi deur die sinker wat onder hang uit die bottel getrek word. Voorbeeld van vlieër clips. Ek verkies die onderstaande een. Dit is een van Mullers kites. Voorbeeld hoe ’n strop vasgeheg word aan Mullers vlieër clip. Vir inligting oor vlieërhengel of van groothaaihengel: nevillebarnard89@yahoo.com; Bel of Whatsapp op 082 743 4574. Deel 2 - Hengelgerei en my beste strop. Deel 3 - Maak en vlieg jou eie vlieër.